Φαγητό στο Μικρολίμανο
«Μα πού βρίσκομαι, σε νησί;»...Δεν είσαι ο πρώτος, ούτε ο τελευταίος που έχει κάνει, φωναχτά ή νοερά, την ερώτηση! Το 2022 το Μικρολίμανο άλλαξε πρόσωπο και, επί δημαρχίας Γιάννη Μώραλη, αναδείχθηκε και έγινε ακόμη πιο αγαπημένο σημείο αναψυχής και περιπάτου. Μια αληθινή θαλασσινή ανάσα!
Από τη βεράντα του εστιατορίου όπου κάθεσαι, κοιτάς μπροστά σου: Ψαρόβαρκες και ιστιοπλοϊκά δεμένα στις προβλήτες με τα κατάρτια τους να σημαδεύουν τον ουρανό και τους γλάρους που κάνουν χαμηλές πτήσεις. Οικογένειες με παιδάκια, ποδηλάτες, ζευγάρια χέρι χέρι, παρέες που τραβάνε selfies μπροστά στη θάλασσα. Κοιτάς δίπλα σου: γέλια, συζητήσεις, τσουγκρίσματα ποτηριών με ουζάκι, ή κρασί. Κι αυτές οι γεύσεις στο τραπέζι σου...μμμ. Φρέσκο ψαράκι, θαλασσινά, μεζεδάκια, ελληνική σαλάτα.
Δίκιο έχεις. Το σκηνικό θυμίζει ελληνικό νησί. Μόνο που είναι ...στεριανό. Βρίσκεται στον Πειραιά. Και λέγεται Μικρολίμανο!
Η ιστορία του είναι πλούσια (και ποιο αξιοθέατο του Πειραιά δεν έχει ιστορία άλλωστε!). Αν σταθείς στην Βασιλέως Παύλου, τον δρόμο που περνάει κάτω από την Καστέλα, τότε θα έχεις την ωραιότερη θέα του Μικρολίμανου και θα προσέξεις το ωοειδές σχήμα του.
Στην αρχαιότητα ονομαζόταν λιμένας Μουνιχίας. Επί Θεμιστοκλή έγινε, μαζί με τη Ζέα πολεμικό λιμάνι, τμήμα του Ναύσταθμου του Πειραιά. Είχε ναυπηγεία, σκευοθήκες και νεώσοικους όπου γίνονταν επισκευές στις τριήρεις σε καιρό ειρήνης, τείχος και δύο τετράγωνους πύργους για την επιτήρηση της θάλασσας και του εσωτερικού του λιμανιού (βλ. περισσότερα στις ενότητες που αφορούν την αρχαία Ιστορία της πόλης).
Φανάρι το ονόμασαν οι Βυζαντινοί, προφανώς γιατί υπήρχε εδώ φανός για να διευκολύνει τα καράβια. Μετά την επανάσταση του ’21 πήρε το όνομα Τουρκολίμανο. Αργότερα βαφτίστηκε λιμένας Κουμουνδούρου, λόγω της μεγαλόπρεπης έπαυλης που έκτισε μετά τα μέσα του 19ου αιώνα, στο ύψωμα στην άκρη του όρμου, ο Αλέξανδρος Κουμουνδούρος, ο γνωστός πολιτικός που έγινε δέκα φορές Πρωθυπουργός της Ελλάδας.
Στα τέλη του 19ου αι. κοντά στην έπαυλη Κουμουνδούρου κτίστηκαν κι άλλες με θέα στο λιμάνι. Εκεί υπήρχαν ξύλινες εξέδρες όπου κάθονταν για να ψαρέψουν και να δροσιστούν οι ψαράδες με τις οικογένειές τους, δεμένες ψαρόβαρκες και κάποιες ταβέρνες ή καφενεία. Οι πρόσφυγες που ήρθαν από τη Μικρά Ασία μετά το 1922 άλλαξαν το σκηνικό, κτίζοντας δίπλα δίπλα καλύβες και παράγκες -μια προσφυγική συνοικία όπως άλλες στην περιοχή του Πειραιά (Νέα Καλλίπολη, Χατζηκυριάκειο). Ήταν ο δεύτερος προσφυγικός εποικισμός της ευρύτερης περιοχής, καθώς το 1869 είχαν έρθει να εγκατασταθούν στην Καστέλλα Κρητικοί που συμμετείχαν στην αποτυχημένη επανάσταση.
Το 1930 το κράτος κατασκεύασε για τους πρόσφυγες και τους ψαράδες σπιτάκια με κεραμίδια, πολλά από τα οποία βλέπεις σήμερα ανακαινισμένα πάνω από τον όρμο να συμπληρώνουν την καρτ-ποστάλ του Μικρολίμανου.
Ταβερνάκια δίπλα στο νερό! Στους μεγαλύτερης ηλικίας Πειραιώτες, οι εικόνες που χαρίζει το Μικρολίμανο, με τη σειρά των εστιατορίων και των καφέ-μπαρ κατά μήκος της ακτογραμμής, θυμίζουν τις αρχές της δεκαετίας του ’50. Κι εσένα θα σου θυμίσουν τα ψαρολίμανα του Αιγαίου που διατηρούνται ακόμη ανέπαφα από τον τουρισμό.
Οι ταβέρνες που έβγαζαν τότε τα τραπέζια τους στην άμμο δίπλα στο νερό, σέρβιραν ολόφρεσκα ψάρια που τους έφερναν οι βάρκες και γρήγορα έγιναν ονομαστές. Και η παράδοση ξεκίνησε, καθώς η φήμη τους ξεπέρασε τα όρια του Πειραιά προσελκύοντας Αθηναίους και ξένους. Όπως συμβαίνει από τη δεκαετία του ’80 μέχρι σήμερα, δηλαδή.
Τα ραντεβού κλείνονται πλέον σε ονομαστά και βραβευμένα (ακόμη και με αστέρι Michelin) εστιατόρια του Μικρολίμανου. Τα μενού περιλαμβάνουν δεκάδες πιάτα της ελληνικής και Μεσογειακής κουζίνας -με έμφαση στα ψάρια και τα εκλεκτά θαλασσινά- έως πιάτα γκουρμέ και vegan. Εκλεκτά κρασιά και επιδόρπια ολοκληρώνουν την απόλαυση.
Σ’ αυτά πρόσθεσε τον καφέ και το ποτό μετά μουσικής στα μαγαζιά με θέα στη θάλασσα, που διατηρούν το όμορφο λιμάνι ζωντανό μέχρι αργά το βράδυ.
Πρόσφατα το Μικρολίμανο άλλαξε πρόσωπο, χάρη στα έργα του Δήμου Πειραιά που το ανέδειξαν και το έκαναν ακόμη πιο αγαπημένο σημείο αναψυχής και περιπάτου. Μια αληθινή θαλασσινή ανάσα!
Η αρχαία Μουνιχία
Εντυπωσιακά ήταν τα μνημεία και τα κτίσματα της αρχαίας Μουνιχίας. Καταρχήν το ιερό της Μουνιχίας Αρτέμιδος, που έγινε ένα από τα πιο σημαντικά στην αρχαία Αττική στους κλασικούς χρόνους. Θα πρέπει να ιδρύθηκε, πάντως, πολύ παλαιότερα, το 1000 π.Χ. και να συνέχιζε να ακμάζει στη γεωμετρική περίοδο, στον 7ο αιώνα. Σε σωστικές ανασκαφές ανακαλύφθηκαν ειδώλια, αγγεία, κεραμική, κοσμήματα και επιγραφές που θα δείτε στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά. Το ιερό βρισκόταν στη νότια πλευρά του λιμανιού, επάνω στη χερσόνησο όπου είχε κτίσει το 1935 την έπαυλή του ο πρωθυπουργός Αλέξανδρος Κουμουνδούρος. Στη συνέχεια η έκταση πουλήθηκε στον Ναυτικό Όμιλο Ελλάδας. Αυτό που σώζεται από το ιερό είναι μέρος από τα τείχη που το περιστοίχιζαν και μικρό τμήμα κυκλικού πύργου.
Προς τιμή της Αρτέμιδος κάθε χρόνο διοργανώνονταν τα Μουνίχια που ήταν η πιο σημαντική γιορτή στην πόλη, όπου γίνονταν αγώνες με ιερά πλοία και θυσίες προς τιμή της θεάς. Κοντά στο ναό της Αρτέμιδος υπήρχε και της θεάς Βενδίδος (ή Εκάτης, θεά θρακικής καταγωγής), προς τιμή της οποίας τελούνταν τα Βενδίδεια. Το άλλο σημαντικό μνημείο ήταν το αρχαίο θέατρο της Μουνιχίας προς τη μεριά της Καστέλλας (εκεί που συναντιούνται σήμερα η Καραολή και Δημητρίου, Νεωρίων και Μουσών). Εκεί παρουσιάζονταν έργα τραγικών και κωμικών συγγραφέων. Κοντά του υψωνόταν άγαλμα του Βάκχου και στην περιοχή βρέθηκαν τάφοι και αρχαίο λατομείο. Το θέατρο δεν διασώζεται.
Πληροφορίες...
Δείτε περισσότερα.
Αξίζει να θαυμάσετε εδώ παλιές φωτογραφίες του Μικρολίμανου.
Τοποθεσία
Βρείτε τον προορισμό στον παρακάτω διαδραστικό χάρτη.
